Stijgende energieprijzen versnellen de noodzaak van de ingezette energietransitie. De rijksoverheid heeft daarvoor de RES ontwikkeld: de Regionale Energie Strategie. Duurzaam opwekken en besparen zijn sleutelwoorden.
OPWEKKEN
Bij het het opwekken is de grote uitdaging om zonneparken en windturbines daar te plaatsen waar het landschap dat verdraagt. Verschillende landschappen hebben verschillende ruimtelijke karakteristieken: van kleinschalig tot grootschalig, gesloten tot open, uniform tot gevarieerd, en met verschillende regelmaat en mate van reliëf en historische gelaagdheid.
BESPAREN
Bij besparing (isolatie, dus!) zien we dat eigenaren van oude, monumentale gebouwen voor moeilijke keuzes staan en een steuntje in de rug verdienen door goed advies en begeleiding bij subsidieaanvragen. Van verduurzaming van erfgoed gaat echter een enorme voorbeeldwerking uit. Als het in een monument kan, dan kan het overal!
DISTRIBUTIE
Zo’n 100.000 transformatorhuisjes, grondstations, batterijparken en nieuwe hoogspanningsleidingen worden de komende jaren toegevoegd aan het landschap en de steden en dorpen. Zorgvuldig ontwerp en inpassing voorkomen dat het hinderlijke obstakels worden
WAT KUNT U DOEN?
Wat betreft opwekken
- Het begrijpen van ruimtelijke karakteristieken is het vertrekpunt voor een bewuste omgang met het landschap en de stadsontwikkeling op het moment dat er energiemaatregelen worden ingepast. Zet hiervoor de gebiedsbiografie in!
- Gebruik de LED-methode (Landschap En Duurzame energie) die de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) heeft ontwikkeld. Dit instrument brengt de ruimtelijke karakteristieken (kenmerken) van verschillende landschapstypen samen op het niveau van de RES.
Wat betreft besparen
- Ondersteun de verduurzaming van monumenten met stimulerende regelgeving. En kijk hoe collectief kan worden bijgedragen aan opwekking én behoud van erfgoed en ruimtelijke kwaliteit.
Wat betreft distributie
- Voeg aan het ontwerp-Nationaal Programma Energiehoofdstructuur een tweede doelstelling toe: de bevordering van goede omgevingskwaliteit, waar respect voor erfgoed een vanzelfsprekend onderdeel van is.
TOELICHTING, VOORBEELDEN
EN INSTRUMENTEN
Voorbeelden en instrumenten
- Inspiratievideo RCE: Het landschap en energiemaatregelen
- De 17 Globals Goals van de VN
- LED-methode van de RCE:
Gevat in 2 posters: een poster waarin veertien landschapstypen en ruimtelijke karakteristieken daarvan in beeld zijn gebracht, en een poster waarop te zien is hoe energiemaatregelen zich verhouden tot de ruimtelijke karakteristieken van het landschap. - Routekaart verduurzaming Monumenten
- Verduurzamen hoe doe je dat? Tips voor monumenten-eigenaren
- Immaterieel erfgoed als hefboom voor duurzaamheid
- De Hortus als radiator voor de Hermitage: monumenten delen WKO-opslag
- Cultuurfonds voor monumenten
- Regionaal Restauratiefonds
- Groene Menukaart’ voor typische monumenten zoals grachtenhuizen of Groene Menukaart Staphorst